گاهشمار گیلکی

گفتیم نوروزما نخستین ماه از تقویم دیلمانی یا گیلگی است. هفدهم مردادماه آغاز سال نو گیلگی و همزمان با برداشت برنج در شالیزارها است که مراسمی به نام نوروز بل یا شعله نوروزی به پا می‌شود. چهار ماه دوم این تقویم به شرح زیر است:

موردال ما: ۱۵ آذر تا ۱۴ دی‌ماه هجری شمسی. کوه‌نشینان یا گالشی‌ها، لاشه گوسفند و گاو را مردال گویند.

شریر ما: ۱۵ دی تا ۱۴ بهمن هجری شمسی.

امیر ما: ۱۵ بهمن تا ۱۴ اسفند. به‌معنی نمیرماه، یا جاودان یا مهرماه دیلمی است. شانزدهم این ماه، امیرِ مای هشت و هشت، یعنی ۱۶ مهرماه است که همان مهرگان معروف است.

آوَل ما: از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین هجری خورشیدی (چون اسفندماه در سال‌شماری هجری خورشیدی ۲۹ روزه‌است) طول می‌کشد. این ماه مقارن با اسفند و فروردین خورشیدی است و در آن آیین کول‌کول چارشمبه (چهارشنبه‌سوری) اجرا می‌شود. در پایان همین ماه، ۵ روز اضافه بر ۳۶۰ روز با نام پنجیک (panjik) جا می‌گیرد. هر چهار سال، یک روز به نام ویشَک نیز به این پنج روز اضافه می‌گردد. اگر سال ۳۶۵ روزه باشد، روزهای پنجیک به ترتیب: شانزدهم، هفدهم، هجدهم، نوزدهم و بیستم فروردین هجری خورشیدی خواهد بود و اگر سال ۳۶۶ روزه باشد، پانزدهم فروردین ویشک نام می‌گیرد و روزهای شانزدهم تا بیستم، باز هم پنجیک خواهند بود.

گاهشمار گیلکی
گاهشمار گیلکی

You may also like...

Just send a message to +98-919-639-61-85 on WhatsApp

Or send an email to gileboom@gmail.com