مدتها بود با معلم مدرسه ژاپنیها برای نحوه اجرای تور شاگرد دبستانیها گفتگو میکردم و نامهها رد و بدل میشد. سفر دبستانیها نوعی گردشگری علمی تفریحی {Edutainment} بود که یکی از خواستههای معلم، چگونگی عمل آوری چای سیاه از برگ سبز بود.
من ژاپن را از کتاب ساخت ژاپن {Made in Japan} میشناختم. نکتههای مفیدی از نویسنده آن آقای آکیو موریتا آموختهام. موریتا بنیانگذار شرکت سونی است. تجربههای مدیریت و بازاریابی و همچنین آداب و رسوم ژاپنیها را به سادگی در این کتاب مطرح کرده است. فهمیده بودم ژاپنیها دقیق هستند و بسیار مقید به زمانبندی و اجرا طبق برنامه. نیز شرط ادب و احترام را بسیار بهجا میآورند.
وقتی آمدند در هر مرحله که چای آماده میشد، مینوشتند و میپرسیدند. دست آخر از چایی که خود آماده کردند چشیدند. معلم گفته بود تا آموزش به صورت پرسش و پاسخ باشد. این نخستین تجربه ما در گیله بوم بود و آموزنده بود. هزینه برای آموختن و آموزاندن، سرمایه گذاری پایداری است.