بزرگترین دریاچه جهان است در کنار بزرگترین رشته کوه ایران و خاورمیانه. باقیمانده ای از دریایی بزرگ پاراتتیس که پس از جدایی از دریای سیاه و مدیترانه، تنها شده است. پاراتتیس در دوران مزوزوییک اقیانوسی بین رشته کوههای آلپ و هیمالایا بود.
مزوزوئیک از دو کلمه meso به معنی میانه و zoa به معنی حیات ترکیب شده‌است و میان زیستی نیز خوانده می‌شود. این دوره ۱۶۰ میلیون سال به طول انجامید.
جانورانی چون شاخ قوچی (آمونیت) و دایناسور در این دوره زیسته و منقرض شده‌اند. آب و هوای این دوره گرم و استوایی بوده و نسبت به الان بسیار باثبات بوده است.
مغرب دریای کاسپیان، کوهستان قفقاز، جنوبش البرز، شمالش زمینهای پست آبریز ولگا و مشرقش صحرای خشک قره قوم و فلات اوست اورت است.
زمانی این دریاچه با قطب شمال هم پیوسته بود.
منبع؛ قرق شکسته جنگل های هیرکانی کاسپیانی ایران. حنیف رضا گلزار/ویکی پدیا