بسیاری از ما هنوز فرق حلزون با لیسه را نمی دانیم! حتی گاهی فکر می کنیم زالو هستند.
لیسهها و حلزونها هر دو از شکم پایان هستند. حلزون ها صدف دارند اما لیسه ها ندارند.
رنگ حلزونها معمولاً قهوهای یا کرم و طول آنها بین 2 تا 5 سانتی متر است. لیسهها خاکستری، قهوهای، قهوهای مایل به نارنجی و لیسه های جنگل های هیرکانی ترکیب کرم و نارنجی یا زرد کم رنگ هستند و اندازه آنها بین 1 تا 15 سانتی متر است. بدن هر دو جانور از یک سر، یک پا و یک بافت پوشانده تشکیل شده است که همه اندامهای داخلی بدن را در بر میگیرد.
سر حلزون دارای دو جفت شاخک به شکل آنتن است. هر یک از شاخکهای بالایی، به یک برجستگی کوچک ختم میشود که چشم جانور را تشکیل میدهد و دید بسیار محدودی دارد. حلزونها و لیسهها دو شاخک حسی نیز دارند که معمولاً کوچکتر هستند. این شاخکها در تشخیص مکان و بوهای محیط و جهت یابی به آنها کمک میکنند.
دهان حلزون زیر دو شاخک کوچک قرار دارد. حلزون زبان زبر و رنده مانندی دارد. روی کمر لیسهها، پوششی از گوشت ضخیم وجود دارد که از اعضای داخلی بدن جانور محافظت میکند. در حلزون، این پوشش گوشتی داخل صدفی به شکل مارپیچ قرار دارد و به همین دلیل به آنها حلزون مارپیچ میگویند.
حلزون از این صدف برای محافظت از خود در برابر دشمنانش استفاده میکند. در ضمن این صدف به او کمک میکند تا هنگام خشکیهای طولانی مدت، به محیطی مرطوب پناه ببرد.
برخی از حلزونها دریچه کوچکی میسازند و هرگاه که به صدفشان پناه میبرند، با آن دهانه صدف را میبندند. با مشاهده حلزون و لیسه از نزدیک، منافذ کوچکی میتوان دید که این منافذ نزدیک سر قرار دارند و منافذ تناسلی نامیده میشوند. مجرای تنفسی نیز در کنار همین منافذ است.
جانور از این محل جفت گیری میکند و تخم میگذارد. جالب است بدانیم حلزونها دو جنسی هستند، یعنی هر کدام هم نر هستند و هم ماده، ولی برای تولید مثل باید جفت گیری کنند. حلزون از منفذی تنفس میکند که نزدیک صدف است و با ششها در ارتباط است.
از منفذ دیگری که به روده مربوط است، فضولات خارج میشود. حلزونها و لیسهها مایع چسبناکی ترشح میکنند که به آنها کمک میکند تا هنگام حرکت، حتی روی سطوح زبر، زخمی نشوند.
حلزونها رطوبت را دوست دارند و بیشتر در جنگلهای مرطوب، کنار گودال یا لب آب یافت میشوند.
رفتگرهای طبیعت
لیسه و حلزون در طبیعت نقش مهمی دارند. رفتگرهای واقعی طبیعت هستند و با خوردن برگ، قارچ و بسیاری از گیاهان مرده، بدون وقفه محیط را تمیز میکنند. گیاهان زنده را هم دوست دارند. در باغهایی که خیلی مرطوب هستند، گیاهانی مثل کاهو، کلم و برگ پرتقال را می خورند. در گیلان، اردکها مسوول پاکسازی لیسه ها و حلزون ها هستند. شاید صحنه هایی دیده باشید که اردکها، حلزون را قورت میدهند.
منبع: iranpest.blogsky.com