زن، نگهبان آتش

آخرین دوره یخبندان زمین حدود ۱۵۰۰۰ سال قبل از میلاد بود.

حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش در دوره پارینه سنگی، paleolithic فن سفالگری ابداع شد و در جامعه بدوی انسانی، تقسیم کار و نوعی زنسالاری نمایان شد. زن، نگهبان آتش و احتمالا اختراع کننده و سازنده ظروف سفالین بود که در آثار باقیمانده این ظروف بر اثر دود، سیاه و خاکستری شده اند. او به گردآوری خوراک بین دانه های گیاهی پرداخت و به دنبال تجربیاتی، انواعی از گیاهان طبی را نیز بدست آورد.

گیرشمن، ایران از آغاز تا اسلام، ۱۳۳۵ ص ۸

جالب آنکه در مراسم چهارشنبه سوری، در شرق گیلان، هفت مرحله آیینی وجود دارد که در مرحله نخست، مشعل را خانمی که مزین به لباس قاسم آبادی است به سمت خورشید می گیرد و هفت حلقه آتش را در آتشدانهای کاهگلی، روشن می‌کند. گرما، از خورشید گرفته می شود و به زمین منتقل می شود. زمین به تدریج، آبستن رویش می شود و خاک، یک زن زاینده است.